کورک و درمان آن - وبلاگ گپ و گفتگو

به گزارش وبلاگ گپ و گفتگو، دمل یا کورک تورمی قرمز، دردناک و پر از عفونت پوست است که از طریق یک عفونت باکتریایی ایجاد می شود. کورک زمانی ایجاد می شود که یک فولیکول مو یا غده سباسه (که سبوم را به داخل فولیکول مو ترشح می کند)

نویسنده: احمد حاجی شریفی

دمل یا کورک تورمی قرمز، دردناک و پر از عفونت پوست است که از طریق یک عفونت باکتریایی ایجاد می گردد. کورک زمانی ایجاد می گردد که یک فولیکول مو یا غده سباسه (که سبوم را به داخل فولیکول مو ترشح می کند) عفونی گردد، سپس عفونت منتشر شده و در بافت های اطراف تجمع می یابد. محل های شایع برای کورک ها نواحی مرطوب همچون کشاله های ران و یا جاهایی که در آن ها اصطکاک رخ می دهد مثلاً زیر یقه می باشند. کورک ها معمولاً به دلیل عفونت با باکتری استافیلوکوک اورئوس که در بعضی افراد به طور طبیعی بر روی پوست یا در داخل بینی بدون هیچ علامتی وجود دارد ایجاد می گردد. مجموعه ای از کورک های به هم متصل کفگیرک (1) نامیده می شوند. کورک ها از همه بیشتر در افرادی دیده می شوند که مقاومت بدن شان در برابر عفونت به دلیل اختلالاتی همچون دیابت و ایدز کاهش یافته است اما در افرادی که هیچ گونه مشکل ایمنی ندارند هم می توانند به وجود آیند.

علایم این بیماری به تدریج طی چند روز به ترتیب زیر ایجاد می شوند:

- یک توده قرمز کوچک ظاهر می گردد.

-این ناحیه دردناک و حساس می گردد.

- این توده و بافت های اطراف آن به موازات تجمع عفونت، شروع به تورم می کنند.

- یک سر سفید یا زرد از عفونت در مرکز کورک ظاهر می گردد.

- ناحیه مبتلا در لمس گرم بوده و ضربان دارد.

کورک ها اغلب بدون درمان بهبود می یابند. ممکن است آن ها بترکند و عفونت آزاد گردد یا به تدریج فروکش کرده و ناپدید شوند.

طرز معالجه:

ابتدا باید آش آب غوره میل کرده که اخلاط داخلی صاف و مزاج خنک و از فشار درد بکاهد و بعد شروع کنید به معالجات خارجی و خارج کردن عفونت ها.

برای درمان آن پماد اکتیول (روغن سیاه) بر روی دهانه دانه بگذارید که عفونت جمع و مکان نرم گردد و بعد مقداری بخور ماست بدهید، به این قسم که ماست را (اگر ماست گاو باشد بهتر است) با قاشق کاملاً بهم بزنید که دوغ آبه بگردد، بعد یک تخته سنگ یا آهن را در داخل آتش بگذارید که کاملاً داغ و سوزاننده گردد، بعد ظرف ماست را در زیر کورک قرار بدهید و پارچه ای روی آن بیاندازید که کاملاً مستود گردد، بعد آن آهن یا سنگ داغ شده را در ظرف ماست فرو ببرید که فوری بخاری متصاعد گردد، آن بخار متصاعد شده، برای بهبود و پختن کورک و دمل بسیار مفید است.

* باریجه را که به زبان ترکی به آن (قارنیانیق) می گویند، آن را به قدر 2 مثقال بکوبید و بر دهانه دمل بگذارید و روی آن را ببندید. کورک سر باز کرده و عفونت ها بیرون خواهند آمد.

* پیه بز را نرم کرده و به قدر دهانه و اطراف کورک پهن کنید و مقدار نیم مثقال زردچوبه نرم را بر روی آن بپاشید و (از طرف زردچوبه) بر دهانه دمل بگذارید تا 24 ساعت بر روی آن بماند، سر باز خواهد کرد.

* نشاسته (آمیدان)، پوست خشخاش (کوکنار)، بیخ هلیمون، گل خطمی، کتیرا، دانه بزرک و شاه تره را به مقدار مساوی تهیه و نرم بسایید، بعد در شیر گاو خمیر کرده و در مجاور آتش ملایمی بگذارید و به هم بزنید که مانند خمیر مایه مغازه خبازها گردد، هر 8 ساعت یک بار آن را بر روی دمل بگذارید سر 8 ساعت عوض کرده و مجدداً روی آن را ببندید، آن قدر تعویض کنید تا کورک و دمل سر باز کند.

* کاغذ آبی رنگ را که خمیر آن با بلودومیتل باشد، بسوزانید و خاکستر آن را با باریجه مخلوط کرده، بر روی کورک و دمل بگذارید، سر باز می کند.

* اسید بوریک را در آب جوش حل کرده، بعد با پارچه تمیزی روی دمل را کمپرس کنید.

* بیخ هلیمون را نرم بسایید و با شیر دختر (شیر مادری که دختر شیر می دهد) خمیر کرده و بر دهانه دمل بگذارید، سر باز می کند.

* گل خطمی را بجوشانید و اسیدبوریک در آن بریزید و با سفل آن قدری انگم درخت آلو یا آلوچه ساییده شده را مخلوط کنید و بر سر دمل بگذارید، سر باز می کند.

* اسپرزه را با شیر مادری که دختر شیر می دهد یا شیر گاو (هرکدام موجود بود) خمیر کرده، بر روی دمل بگذارید تا سر باز کند و به دلیل این که دانه های اسپرزه به موهای بدن می چسبند و شخص را ناراحت می کنند باید اسپرزه در وسط پارچه قرار گیرد که پشت و روی آن را پارچه نرمی احاطه و مستور کرده باشد.

* خمیر آرد گندم را با شیر گاو مخلوط کرده، بعد دانه بزرک را بسایید و با آن ها مخلوط کنید و بر روی آتش بگذارید و به هم بزنید که خوب ممزوج گردد، بعد که خوب مخلوط شد، داغ داغ بر روی دمل و کورک ببندید تا سر باز کند.

* اطراف دمل را زالو بیاندازید که خون های کثیف را بمکد و دمل یا کورک بهبود یابد.

* جفت، قنبیل، حنا، اوشق، انزروت، تخم مورد، سفیدآب قلع، اکسید دوزنگ و مازو از هرکدام 5 گرم و گل همیشه بهار 10 گرم، همه را نرم بسایید و با نیم لیوان سرکه مخلوط کرده و روزی چندین مرتبه روی آن بمالید.

* کتیرا را نرم بسایید، بعد با نشاسته و شیر گاو مخلوط کرده و بر روی دمل بیاندازید، سر باز می کند.

* پماد اکتیول مرکب را برای سر باز کردن دمل به کار ببندند، نافع است. پماد اکتیول مرکب را بدین قسم می سازند: اکتیول 10 گرم، عصاره بلادن 5 گرم، کامفر 5 گرم و وازلین 100 گرم.

* اکتیول 10 گرم، اسید بوریک 10 گرم و اکسید دوزنگ 10 گرم، همه را مخلوط کرده و بر روی دمل بمالید.

* کمپرس با آب گرم و اسید بوریک را استفاده کنید که بسیار مؤثر و در سر باز کردن و نرم شدن دمل نافع است. ضمناًً اگر نتیجه به دست نیامد باید به طبیب جراح مراجعه کرد که بشکافد و عفونت را خارج کند و برای تصفیه خون و آرامش درد باید آب عناب با آب انار، آب زرشک، آب غوره و آب شاه تره با آب کاسنی از هرکدام که ممکن شد و میسر گشت را میل فرمایید.

* مازو 20 گرم و گلنار، زاج سفید و مردار سنگ از هرکدام 10 گرم، همه را نرم بسایید و در یک لیوان سرکه و یک لیوان آب لیموترش مخلوط کنید و روزی چهار مرتبه بمالید. ضمناًً باید توجه فرمایید که پس از سر باز کردن دمل و کورک، کاملاً اطراف آن را بفشارید که آن چه عفونت جمع شده خارج گردد. می توانید پماد اکسید دوزنگ 10% را بر روی زخم بگذارید که کاملاً عفونت ها را بیرون آورده و زخم رو به بهبودی گذارد و بعد در اطراف زخم دست بگذارید و فشار دهید تا هنگامی که درد دارد دلالت بر این است که هنوز عفونت زیر جلد و پوست هست لذا باید آن قدر اکسید دوزنگ گذاشته گردد تا عفونت به کلی تمام گردد، بعد با محلول اسید بوریک یا ریوانل شستشو دهید و پوست های اطراف را قیچی کرده، بعد با آب اکسیژنه ضعیف گاهی روی آن را شستشو داده و بعد پاک کنید، سپس یکی، دو سه مرتبه مشمع اصلاح بر روی دهانه دمل بگذارید تا گوشت زیر مشمع قرمز رنگ نشان بدهد که علامت خوب بودن آن است و همه روزه با محلول مرکور کرم یا محلول پرمنگنات روی آن را شستشو دهید و پودر اکسید دوزنگ را بر روی آن بمالید که میکروب بر آن سرایت نکند و اگر ممکن نبود قدری حنای خشک بر آن بپاشید که خشک گردد.

پی نوشت ها:

1.Carbuncle

منبع مقاله :

حاجی شریفی، احمد، (1395)، دائرة المعارف گیاه درمانی ایران، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ پازدهم.

منبع: راسخون