کرونا در مدفوع هم دیده شد ، افزایش احتمال انتقال ویروس در محیط های بسته - وبلاگ گپ و گفتگو

به گزارش وبلاگ گپ و گفتگو، معاون بهداشت حرفه ای مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت در خصوص افزایش خطر انتقال ویروس کووید-19 در فضاهای بسته بدون تهویه هشدار داد.

به گزارش وبلاگ گپ و گفتگو به نقل از ایسنا، دکتر یحیی خسروی معاون بهداشت حرفه ای مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه در هر همه ­گیری راستاهای انتقال عامل عفونی، مهم هستند، گفت: بر اساس اسناد بین المللی در رابطه با همه گیری کووید-19، دو راستا انتقال اصلی در نظر گرفته می شود. اولین راستا انتقال به وسیله قطرات و دراپلت های تنفسی (قطرات/ذرات منتشر شده هنگام عطسه، سرفه یا صحبت کردن) است. دومین راستا انتقال به وسیله تماس با سطوح آلوده زنده یا غیر زنده (دست به دست، دست به سطوح و...) است و راستا سوم نیز که اخیرا توجه بیشتری از جامعه علمی را به خود جلب می­ کند راستا مدفوعی-دهانی است.

وی با تاکید بر اینکه ویروس کرونای جدیددر نمونه ای از مدفوع شناسایی شده است، افزود: با در نظر دریافت راستا انتقال مدفوعی-دهانی به نظر می رسد یک راستا انتقال، سیستم های لوله کشی فاضلاب در ساختمان های آپارتمانی است. معین شده که سنگ توالت در زمانی که سیفون آب کشیده می ­شود، می تواند مسبب ایجاد قطرات ناقل بیماری شده و بنابراین راستاهای انتقال مدفوعی-دهانی را نمی ­توان از راه های انتقال حذف کرد.

خسروی با بیان اینکه برای انتقال ویروس کرونا ا­ز طریق هوا دو مکانیسم موثر است، توضیح داد: در مکانیسم اول انتقال به وسیله تماس نزدیک با قطرات و دراپلت های تنفسی درشت (بزرگتر از 10 میکرون) منتشر شده در هوا که معمولاً فاصله انتقال این قطرات کمتر از یک یا دو متر از فرد ناقل است و به وسیله سرفه و عطسه (در مقایسه با سرفه و عطسه کردن که به طور معمول با رها کردن قطرات تنفسی به مراتب بیشتری همراه است) ایجاد می شوند. بسکمک از این قطرات بزرگ روی سطوح و اشیاء اطراف می نشینند و افراد ممکن است در اثر تماس با این سطوح یا اشیاء و سپس به وسیله لمس دهان، بینی یا چشم به عفونت مبتلا شوند. اگر افراد در فاصله ای کمتر از فاصله احتیاط (یک تا دومتری فرد آلوده) حضور داشته باشند، می ­توانند مستقیماً با تنفس قطرات عطسه و سرفه شده و یا بازدم فرد آلوده، به ویروس مبتلا شوند.

وی در توضیح مکانیسم دوم انتقال ویروس کرونا، گفت: انتقال ویروس از راه هوا و به وسیله قطرات تنفسی کوچکتر از 5 میکرون است که این قطرات در هوا شناور مانده و مسافت­ های طولانی تری جابجا می شوند. این قطرات ریز نیز با سرفه، عطسه و صحبت کردن یا با منشأ فاضلاب ایجاد می شوند. قطرات تنفسی درشت در مناطق خشک آب و هوایی، با از دست دادن و تبخیر آب به ذرات ریز (کمتر از 5 میکرون) تبدیل شده که می توانند مدت ها در هوا شناور باقی بمانند (قطرات 10 میکرونی در دو دهم ثانیه تبخیر می شوند).

معاون بهداشت حرفه ای مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت در ادامه گفت: اندازه یک ویروس کرونا حدود 80 تا 160 نانومتر است و از چند ساعت تا چند روز فعال باقی می ماند، مگر اینکه نظافت ویژه ای صورت پذیرد. ویروس کرونا تا سه ساعت در هوای داخل اماکن و در شرایط عادی دو تا سه روز بر روی سطوح به صورت فعال و با حفظ قدرت بیماری زایی باقی می ماند. ذرات معلق در هوای داخل اماکن (که قبلا با حضور افراد بیمار یا ناقل آلوده شده است) می تواند به ویروس یا قطرات تنفسی متصل شود. در چنین شرایطی این ذرات کوچک ویروسی (بیوآئروسل)، به صورت هوابرد باقی می ­مانند و می توانند تا فواصل زیاد جابجا شده و به وسیله جریان هوا در اتاق ها یا کانال های هوای سیستم تهویه حمل شوند.

وی با اشاره به اینکه در تجربه های گذشته از شیوع کرونا ویروس ها، آلودگی و ابتلا به وسیله انتقال هوابرد کروناویروس سندرم حاد تنفسی (سارس) گزارش شده است، اظهار کرد: برای بیماری کووید-19 نیز این احتمال وجود دارد، ولی این احتمال هنوز تائید نشده است. همچنین هیچ گزارش یا مطالعه ای وجود ندارد که احتمال ایجاد این بیماری را به وسیله هوابرد (ویروس پخش شده در هوا و یا ذرات معلق آلوده به ویروس که به دلیل اندازه بسیار ریز می توانند مسافت طولانی را در هوا طی کنند) نشان دهد. البته این تایید نشدن دلیلی بر عدم رعایت جانب احتیاط نیست. این مکانیسم نشان می دهد که حفظ فاصله یک تا دو متری از افراد آلوده ممکن است کافی نباشد و در اماکن عمومی (نظیر محل کار، وسایل نقلیه عمومی و مراکز خرید) بکارگیری تهویه به منظور تخلیه هوای آلوده و تأمین هوای پاک مفیدتر است.

وی در توضیح تصویر بالا اظهار داشت: سازمان جهانی بهداشت مکانیزم مواجهه با قطرات کروناویروس کووید-19 (رنگ آبی تیره) را گزارش کرده است. رنگ آبی روشن نیز مکانیسم هوابرد کروناویروس و دیگر آنفولانزاهای شناخته شده است و در حال حاضر هیچ مدرکی به طور خاص برای کروناویروس کووید-19 گزارش نشده است. با توجه به موارد ذکر شده و با رعایت جوانب احتیاط، اهمیت استفاده بهینه از تهویه عمومی در پیشگیری از انتقال ویروس معین می ­شود؛ چرا که با توجه به محاسبات اولیه رفتار آئروداینامیکی ذرات ریز حاوی ویروس، احتمال غافلگیری جوامع جهانی مبنی بر هوابرد بودن انتقال بیماری وجود دارد.

خسروی ادامه داد: در انتقال هوابرد و در شرایط خاصی مانند صحبت کردن با افراد زیاد در مسافت کوتاه و در یک فضای بسته بدون تهویه نظیر وسایل حمل ونقل عمومی، خطر ابتلا به عفونت راحتی بدون سرفه یا عطسه نیز امکانپذیر می کند. آخرین مطالعات در این زمینه چنین نتیجه ­گیری کرده اند که ویروس می­ تواند برای چند ساعت بر روی ذرات معلق در هوا (آئروسل ­ها) زنده بماند. بنابراین انتقال به شکل بیوآئروسل محتمل بوده و در محیط ­های بسته با میزان تهویه و جابجایی پایین هوا، با احتمال بالایی به ایجاد عفونت های ثانویه کمک می کند و در خصوص بیماری کووید-19 می ­تواند به وسیله سایر ذرات موجود در هوا (به صورت هوابرد) نیز منتقل شود.

وی افزود: در این برهه زمانی برای مدیریت این بیماری همه ­گیر در همه جبهه ­ها به تلاش پیگیر نیاز داریم. بنابراین پیشنهاد می­ کنیم ضمن رعایت پروتکل های بهداشتی در محل های کار و اماکن عمومی، استفاده از تهویه عمومی و استفاده از ماسک مورد تاکید قرار گیرد. بنابراین رعایت پروتکل های بهداشتی در محل های کار و امکان عمومی و استفاده از تهویه عمومی و استفاده از ماسک در محل های با احتمال تماس نزدیک، مورد تاکید است.