مسمومیت و مرگ 428 نفر با قرص برنج در 5 ماه - وبلاگ گپ و گفتگو

به گزارش وبلاگ گپ و گفتگو، همه ساله در کشور تعدادی از افراد به علت مسمومیت جان خود را از دست می دهند، مسمومیت هایی که گاه از سر بی اطلاعی و یا بی توجهی به هشدار های ارائه شده در مورد مصرف بعضی دارو ها و مواد و یا استفاده نادرست از وسایل گرمایشی اتفاق می افتد و تعدادی از هموطنان را به کام مرگ می کشاند.

به گزارش ایلنا، تلفات مسمومیت که شامل مواردی همانند مسمومیت با گاز منوکسیدکربن، مسمومیت دارویی و یا مسمومیت با سم (قرص برنج، سیانور، سرب و ...) است، در پنج ماهه نخست امسال منجر به مرگ 972 نفر شده که بیشترین آن با 569 فوتی مربوط به مسمومیت با سم بوده است. آمار تلفات مسمومیت در این مدت نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن 4.6 درصد افزایش یافته است.

در این گزارش با ارائه آمار های سازمان پزشکی قانونی کشور از موارد مسمومیت در پنج ماهه امسال و سال گذشته، نگاهی هم به بعضی پرونده های ارجاعی به آزمایشگاه سم شناسی قانونی خواهیم داشت که نشان می دهد چگونه در بعضی موارد کوچک ترین سهل انگاری و غفلت موجب مرگ افراد بر اثر مسمومیت شده است.

بیشترین تلفات مسمومیت، مرگ با قرص برنج

اما مسمومیت با سم از دیگر موارد مرگ های این دسته است که بیشترین حجم تلفات در عنوان مسمومیت ها را هم در بر می گیرد. در پنج ماهه نخست امسال از کل موارد مسمومیت، 569 نفر بر اثر مسمومیت با سم (قرص برنج، دفع آفات نباتی، جونده کش ها، سیانور، سرب و ...) جان باخته اند که بیشترین حجم آن هم مربوط به مسمومیت با قرص برنج است. از کل تلفات مسمومیت با سم در پنج ماه امسال، 375 نفر مرد و 194 نفر زن بودند.

رشد 35 درصدی تلفات قرص برنج در پنج ماه

اما آمار تلفات مسمومیت با قرص برنج که بیشترین مقدار تلفات ناشی از سم را در بر می گیرد، در پنج ماهه امسال 428 نفر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 35 درصد بیشتر شده است. از این تعداد فوتی قرص برنج، 283 نفر مرد و 145 نفر زن بودند.

مریم اخگری رییس گروه کنترل و تضمین کیفیت دفتر امور آزمایشگاهی سازمان پزشکی قانونی کشور، با اشاره به ساختار شیمیایی این سم مهلک گفت: قرص برنج ماده ای است که با ساختار شیمیایی فسفید آلومینیوم برای از بین بردن شته داخل برنج به ویژه در استان های شمالی کشور استفاده می گردد، اما به خاطر خطراتی که این ماده ایجاد می نماید و هم مرگ هایی که در پی داشته وزارت بهداشت ایران واردات این ماده را ممنوع نمود.

وی اضافه نمود: بنابراین فروش و توزیع قرص برنج یعنی فسفید آلومینیوم در کشور ممنوع بوده و آنچه هم اکنون در داروخانه ها به عنوان قرص برنج وجود دارد قرص های سیر فشرده است که هیچ خطری ندارد و به عنوان آفت کش برنج مورد استفاده قرار می گیرد.

به گفته اخگری قرص برنج (فسفید آلومینیوم) رنگ طوسی مایل به خاکی و میزان نسبتا بزرگی دارد که حتی مصرف نصف آن در مجاورت اسید معده، گاز بسیار سمی به نام فسفین ایجاد می نماید که این گاز تنفس سلولی را در بدن مختل نموده و به مرگ فرد می انجامد.

وی با تأکید بر اینکه نباید از فسفید آلومینیوم یا زینک فسفید به عنوان آفت کش برنج و جونده کش استفاده کرد چرا که استنشاق آن هم موجب مرگ می گردد، اعلام نمود: در یکی از استان های شمالی کشور پرونده ای داشتیم که در یک انبار حجمی از برنج نگه داشته می شد و صاحب آن هم برای جلوگیری از آفت برنج داخل آن قرص برنج فسفید آلومینیوم قرار داده بود.

ظاهرا این فرد میهمانانی داشته که به علت نبود جای کافی در منزل تعدادی از آنان را برای خواب به انبار آورده و آنجا خوابیده بودند، اما متاسفانه همه این افراد به علت استنشاق گاز متصاعد شده از قرص برنج موجود در انبار دچار مسمومیت شده و جان باختند.

دکتر اخگری ادامه داد: در پرونده ای دیگر هم در یکی از استان های جنوبی کشور فردی برای از بین بردن حشرات خانه اش با این تصور اشتباه که قرص برنج آن ها را نابود می نماید، حدود 70 قرص برنج را دور خانه اش چیده بود و به همراه خانواده از خانه خارج شده بود، اما متاسفانه این گاز به وسیله دریچه های کولر در ساختمان پخش شده و موجب مسمومیت و مرگ ساکنان آن ساختمان شده بود.

وی یادآور شد: اگر به قرص برنج کوچک ترین رطوبتی برسد گاز فسفین به سرعت از آن متصاعد شده و منجر به مرگ افرادی می گردد که این گاز را استنشاق نمایند، پس توصیه اکید ما عدم استفاده و نگهداری از قرص برنج (فسفید آلومینیوم) به علت خطرات بسیار زیاد آن است.

به هیچ عنوان دارو ها را از ظرف اصلی خود خارج نکنید

توصیه دیگر اخگری به خانواده ها این است که داروها، شوینده ها، سموم و ... را به هیچ عنوان از ظرف اصلی آن خارج نکنید و به ویژه آنکه در ظرف مربوط به خوراکی مثل آبمیوه و ... نریزید.

وی ضمن اعلام این هشدار، به یکی از پرونده های ارجاعی سازمان اشاره نمود و گفت: در یکی از پرونده ها خانواده ای به یکی از شهر های بزرگ کشور مسافرت نموده و در یک هتل اقامت می نمایند، ظاهرا کودک آنان آب خواسته و والدین از پذیرش هتل یک بطری آب معدنی گرفته و به کودکشان می دهند، متاسفانه این کودک بعد از خوردن آب دچار مسمومیت شده و بعد از انتقال به بیمارستان جانش را از دست می دهد.

اخگری اضافه نمود: آزمایش ها نشان داد که آنچه به عنوان آب معدنی به این خانواده داده شده بود ضد یخ بوده که در بطری آب معدنی نگهداری می شده و کودک هم به علت طعم شیرین آن به تصور اینکه شربت می نوشد آن را خورده و دچار مسمومیت شده است. این در حالی است که کارکند پذیرش هتل از وجود ضد یخ در بطری آب معدنی آگاه نبوده و این اتفاق غیرقابل جبران سهوا پیش آمده است.

وی به پرونده دیگری اشاره نمود و گفت: در موردی دیگر مرگ کودکی را داشتیم که به علت خوردن شربت متادون جان خود را از دست داده بود. در این پرونده هم پدر کودک این شربت را برای ترک اعتیاد تهیه نموده و آن را داخل شیشه دلستر ریخته و در یخچال گذاشته بود. متاسفانه کودک به عنوان دلستر آن را نوشیده و فوت نموده بود.

این کارشناس آزمایشگاه تأکید کرد: به هیچ وجه موادی مثل ضد یخ، انواع سموم، شوینده و دارو ها را از ظرف اصلی خارج نکنید و به ویژه آنکه در ظروف مواد خوراکی نریزید چرا که این کار موارد زیادی از مرگ و مسمومیت را در پی داشته است.